Dâu tây là cây cho quả có tiềm năng phát triển kinh tế rất lớn. Cây dâu tây có tên khoa học là Fragaria ananassa L.thuộc họ Hoa hồng (Rosaceae), là cây thân thảo đa niên, mọc thẳng đứng, lá kép với 3 lá chét có răng cưa. Hoa trắng có màu trắng với 5 tiểu đài, 5 lá đài, 5 cánh hoa, có 25 – 30 nhị và 50 – 500 nhụy. Rễ chùm, phát triển ở độ sâu cách mặt đất khoảng 30 cm. Quả giả do đế hoa phình to, quả thật nằm ở bên ngoài quả giả. Quả có hình bầu dục, quả non có màu xanh lục, khi chín, quả có màu hồng, đỏ hay trắng tuỳ từng giống. Quả dâu tây có mùi thơm, vị ngọt lẫn vị chua. Trong phần thịt của quả dâu tây có chứa nhiều loại vitamin (A, B1, B2, E,…) và đặc biệt là lượng vitamin C khá (khoảng 60mg/100g quả tươi) cao giúp tăng sức đề kháng, chống nhiễm trùng, nhiễm độc, cảm cúm và chống stress (Bùi Thị Như Thuận và cs, 1995). Ngoài ra, hàm lượng chất xơ và fructose trong dâu tây giúp điều chỉnh lượng đường trong máu bằng cách làm chậm quá trình tiêu hóa và kiểm soát lượng calo hấp thu (Giampieri và cs, 2015) nên quả rất được ưa chuộng.
Ngoài hiệu quả kinh tế từ quả, các cây dâu tây trồng trong chậu còn được cung cấp trên thị trường như một loại cây cảnh, nhất là trong khu vực đô thị. Trong nhà màng, dâu tây có thể được trồng quanh năm và hạn chế được nhiều ảnh hưởng xấu do thời tiết mang lại và một số bệnh hại do côn trùng gây ra. Theo Cecatto và cs (2013), trồng cây trên môi trường không đất là phương pháp sản xuất giúp khắc phục các trở ngại từ môi trường. Hơn nữa, môi trường trồng không đất dễ dàng xử lý hơn và có thể cung cấp môi trường trồng tốt hơn so với trồng trên đất (Bilderback và cs, 2005; Mastouri và cs, 2005; Olle và cs, 2012). Hiện nay, nguồn cung cấp dâu tây không nhiều, chủ yếu được vận chuyển từ Đà Lạt. Sự vận chuyển xa làm ảnh hưởng đến chất lượng quả và cây dâu tây. Do đó, Mô hình dâu tây trồng chậu được triển khai thực hiện trong nhà màng tại TP. Hồ Chí Minh nhằm phục vụ nông nghiệp đô thị, đồng thời làm cơ sở khoa học phục vụ cho công tác ươm tạo, chuyển giao công nghệ, làm mô hình trình diễn phục vụ tham quan và học tập tại Khu Nông nghiệp Công nghệ cao Tp.HCM cho cá nhân và đơn vị có nhu cầu.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc:
- Chuẩn bị nhà màng và hệ thống tưới: Nhà màng được thiết kế với hệ thống cửa áp mái cố định, thông gió tự nhiên. Mái được lợp bằng màng Polymer và vách xung quanh được che bằng lưới chắn côn trùng dày 50 mesh. Trước khi trồng cây, tiên hành về sinh và khử trùng nhà màng bằng vôi bột và bằng các hoạt chất Topsin, Chess trừ rầy. Lắp đặt hệ thống tưới: hệ thống tưới gồm bồn chứa dung dịch dinh dưỡng, máy bơm, van từ, thiết bị điều khiển tưới tự động (timer) và hệ thống dây tưới. Hệ thống dây tưới gồm ống dẫn dung dịch dinh dưỡng, dây tưới nhỏ giọt và que cắm nhỏ giọt. Bố trí mỗi chậu 1 dây tưới đã gắn que cắm nhỏ giọt. Số lượng dây tưới và que cắm nhỏ giọt tương ứng với số chậu trồng cây.
- Cây giống: cây mô dâu tây sau khi mua về đặt trong vườn ươm 7 – 10 ngày để thuần dưỡng, sau đó chọn cây khỏe mạnh, không nhiễm sâu bệnh, có chiều cao trung bình 8 – 12 cm và trên cây có 4 – 5 được mang đi trồng.
 | |
- Giá thể trồng: Mụn dừa sau khi mua về cần được xử lý với nước sạch trong 5 – 7 ngày và nước vôi để loại bỏ tanin, sau đó được phối trộn với tro trấu và phân trùn quế theo tỉ lệ 70% mụn dừa + 10% tro trấu + 20% phân trùn quế.
- Ánh sáng: Giai đoạn đầu cần che lưới cắt nắng 50% cho cây. Sau 15 ngày trồng tiến hành bỏ lưới để cây có đủ ánh sáng cần thiết cho cây sinh trưởng phát triển tốt.
- Nước tưới và dinh dưỡng: Nưới tưới và dinh dưỡng được cung cấp đồng thời qua hệ thống tưới nhỏ giọt. Lượng nước và dinh dưỡng tưới thay đổi theo từng giai đoạn phát triển của cây. Trong giai đoạn sinh trưởng, lượng dung dịch tưới cho cây là 500 – 1000 ml/chậu/ngày, EC 0,8 – 1,2 dS/m, pH 5,4 – 5,6. Trong giai đoạn ra hoa – đậu trái tưới 1000 – 1800 ml/chậu/ngày, EC 1,2 – 1,6 dS/m, pH 5,4 – 5,6. Bổ sung thêm phân bón lá rootwel vào giai đoạn tăng trưởng và Vif- mix vàogiai đoạn ra hoa – tạo quả để tăng tỷ lệ đậu quả và cho quả đạt chất lượng.
- Phòng trừ cỏ, sâu và bệnh hại: Vệ sinh cỏ dại trong bầu: 1 lần/tuần, sử dụng bẫy côn trùng, Neem, Radiant, McShield và Nano bạc để phòng trừ nhện đỏ và sâu ăn lá dâu tây.
Hiệu quả: Ứng dụng kỹ thuật trồng của mô hình vào trồng chậu dâu tây tại Thành phố Hồ Chí Minh giúp cung cấp các chậu dâu tây có khả năng thích nghi với điều kiện TP. Hồ Chí Minh, giúp tăng chất lượng sản phẩm do hạn chế được các vấn đề từ vận chuyển quãng đường xa gây ra như cây héo rũ, quả và hoa bị dập nát, từ đó mang lại lợi nhuận cao hơn cho người trồng.
